CEVAP
İbni Âbidin hazretleri buyuruyor ki:
(Haram olan şeylerin ilaç olarak kullanılması, bunun hastaya iyi geleceği bilinirse ve helal olan ilaç bulunmazsa, caiz olur. Şifa olduğu deneyim edilen maddeler, ilaç için helal olur. Haram olan bir şeyin hastaya iyi geleceğinin bilinmesi, mütehassıs olan müslüman bir doktorun söylemesi ile anlaşılır. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Allahü teâlâ, haram olan şeylerde size şifa yaratmamıştır.) [Buhari]
Etkili olduğu deneyim ile malum haram maddeleri, yoksulluk halinde ilaç olarak kullanmak haram olmaz.) [Redd-ül Muhtar]
(Zaruretler haramları mubah kılar) kaidesine nazaran, bir hastalığı tedavi için haram bir şey kullanmak, yedirmek, içirmek gerekince, bu haram şey mubah oluyor. Hasta, haram olan şeyi değil, mubah olan şeyi kullanmış oluyor. Kısaca haram mubah hâle geliyor, şifa mubah madde ile sağlanıyor.
Bunu bir misalle açıklayalım:
Böbreklerdeki taşı eritecek, hiçbir ilaç bulunmazsa, müslüman bir hekim da haram bir madde ile tedaviyi tavsiye etmişse, ilaç bulunmadığı için haram madde kullanma zarureti hasıl olmuştur. Zaruretler haramları mubah kılacağından haram madde kullanmak mubah olacaktır. Hasta şifa bulursa, mubah yardımıyla bulmuş olacaktır. Haram olan madde yardımıyla şifa bulmuş olmayacaktır.
Bu husus iyice anlaşılınca haram maddenin, mubah hâle ulaştıktan sonra kullanılması (Haramda şifa yoktur) hadis-i şerifine aykırı olmaz.
Tedavi için
Sual: Hekim, derideki hastalığım için başka etkili bir ilaç bulunmadığını, yılan yağı sürmek icap ettiğini söylemiş oldu. Bu caiz midir?
CEVAP
Salih hekim lüzum görmüşse caizdir. Namaz kılmadan ilkin, yıkamak gerekir.
Domuz insülini
Sual: Domuz insülininden olduğu şeklinde, inek insülininden de ilaç icra eden firmalar varmış. Fakat inek insülinin tesiri fazlaca azmış. Şeker hastası çocuğum için domuz insülininden meydana getirilen ilacı kullanmam uygun olur mu?
CEVAP
Tesirli başka ilaç bulunmazsa caiz olur.
Tedavide haram madde
Sual: Alkol, kan şeklinde haram olan bir maddeyi tedavide kullanmak caiz midir?
CEVAP
Namaz kılan ve o mevzuda tecrübesi olan salih bir hekim, (Tecrübelerimle biliyorum ki, bu hastalığın bu haram maddelerden başka etkili mubah ilacı yoktur) derse, o vakit haram olan bu maddeleri tedavi maksadıyla kullanmak caiz olur.
Aç kalınca
Sual: Bir ateist, (Japonlar, yılan, kirpi, köstebek, çekirge ne bulurlarsa bölgeler ve aç kalmazlar. Müslümanlıkta fazlaca şey haram olduğundan, bir Müslüman dağda, çölde, denizde kalsa bir şey yiyemeyeceği için açlıktan ölür) diyerek Müslümanlığı kötülüyor. Aç kalınca bu tarz şeyleri yiyecek dinimizde caiz değil midir?
CEVAP
Dinimizde, (Zaruretler haramları mubah kılar) hükmü vardır. Helâl bir şey bulamayan kimsenin, açlıktan ölme tehlikesi var ise, haram olan hayvan etlerini yemesi mubah olur. Denizde kalan bir şahıs balık bulamazsa, deniz hayvanlarının hepsi öteki üç hak mezhepte helaldir. Denizde ne bulursa yiyebilir. İhtiyaç olunca, öteki mezheplerin hükmüyle amel edilir.
Çekirge aslına bakarsan Hanefî mezhebinde de helâldir. Kirpi ise Mâlikî ve Şâfiî mezhebinde helaldir. İhtiyaç olunca bu iki mezhepten biri öykünmek edilerek yenir. Yılan ve köstebek Mâlikî mezhebinde boğazlanarak kesilirse helaldir. İhtiyaç olunca Mâlikî mezhebinin kavline uyularak yenir. (Mizan)
Leş dört mezhepte de haramdır. Sadece aç kalan ölmeyecek kadar yiyebilir. Kısaca (Müslümanlıkta çaresi yoktur) demek yanlıştır. Ateistin hezeyanları dinimize gölge edemez.
Bir önceki yazımız olan Hastaya kan vermek başlıklı makalemizde hastaya ve vermek hakkında bilgiler verilmektedir.