Sual: Her ülkede, etli yiyecek yiyecek caiz midir?
CEVAP
Müslümanların, müşrik olmayan Hristiyanların ve Yahudilerin kestikleri mısmıl hayvanların etleri yenir. Mısmıl, sığır, davar benzer biçimde eti yenen hayvanlara denir. Ateistlerin, dinsizlerin, Budistlerin, Hinduların ve öteki bâtıl dinlere mensup kimselerin kestikleri hayvanın eti yenmez. Müşrik olmuş Hristiyanların ve Yahudilerin kestiği etler de yenmez, fakat müşrik mi diye de araştırmak gerekmez. Hristiyan yada Yahudi olarak malum kimselerin kestikleri yenir. Müslümanım söylediği hâlde, mürted olmuş kimselerin kestiği etler yenmez. Bu tarz şeyleri da araştırmak gerekmediği için, kasaplarda ve marketlerde satılan etleri yiyecek caizdir, şu demek oluyor ki tenzihen mekruhtur.
Sual: (Tanrı adını söylememiş, fakat zıddını da ifade etmemişse kitap ehlinin kestiği yenir. Kesinlikle besmele çekmiş olması ya da kendi dillerinde Tanrı’ın adını söylemiş olması koşul değildir) deniyor. Besmelesiz kesilen hayvan leş olmaz m?
CEVAP
Evet, leş olur. Bir âyet-i kerime meali:
(Leş, akıcı kan, kirli hınzır ve Tanrı’tan başkasının adıyla kesilmiş olan hayvanları yiyecek haramdır.) [Enam 145]
Bir hadis-i şerif meali şöyledir:
(Besmeleyle attığın okla avladığını ye, av köpeğini de besmeleyle salmışsan ve talimli köpekse, yersin. Köpek talimsizse yetişip kesersen yersin.) [Müslim]
Besmele kasten terk edilirse leş olur. Unutulursa mahzuru olmaz. Şafii’de Besmelesiz kesileni yiyecek de caizdir. Maliki’de, Besmele unutulursa da yenmez. İki hadis-i şerif meali:
(Hayvan keserken Besmele unutulursa yerken söylemek yeter.) [Beyheki]
(Hayvanı keserken besmeleyle birlikte tekbir de getirin.) [Bismillahi Allahü ekber deyin.] [Taberani]
Müslümanın yada ehli kitap olan kâfirin, Allahü teâlânın adını yada bir sıfatını, herhangi bir üslupla söyleyerek, kestiği yenir. Söylemezse, hayvan leş olur. (Hindiyye)
Hristiyanın kestiğini yiyecek
Sual: Kur’an-ı kerimde Ehl-i kitabın kestiği hayvanın yeneceği bildiriliyor. Acaba bugünkü Hristiyanlar da ehl-i kitap mıdır? Kestikleri hayvanlar yenir mi?
CEVAP
Bugünkü Hristiyanların, dinlerinin esası teslistir. Doğrusu, (İsa, tanrıdır yada tanrının erkek evladıdır, sonsuz olan tek tanrı, onu oldukca seviyor. Onun her istediğini yapmış olduğu, yarattığı için her şeyi ondan istiyoruz, ona ve onu temsil eden putlarımıza, bu niyetle yalvarıyoruz. Tanrı ve oğul, oldukca sevilen kimse anlama gelir) diyerek, bu şekilde inananlara ehl-i kitap denir ve kestikleri yenir. Keserken, İsa yada üç tanrıdan biri derse, yenmez. Bu şekilde inanır, fakat söylemezse, gene yenir.
Resmin, heykelin sahibinde ve haçta üluhiyyet sıfatı bulunduğuna inanarak, örnek olarak, istediğini yaratır, hastaya şifa verir diyerek tazim etmek, sövgü olur, şirk olur. Tazim etmesi yakarma, tapınmak olur. Hristiyanlardan, (İsa Tanrı’ın oğlu, melekler de kızlarıdır) diyerek, kız-erkek resimlerine ve heykellere saygı edenler müşriktir. Barnabas ve Aryüs mezhebinde olanları, bu şekilde inanmadıkları için, müşrik değil, ehl-i kitaptır.
Bir peygambere ve bunun, sonradan bozulmuş olan mukaddes kitabına inanan bir kâfir, bu peygamber tanrıdır yada erkek evladıdır dese ve putlara yalvarırsa da, buna ehl-i kitap denir. Şu sebeple, ilah, rab, tanrı, baba benzer biçimde adlar, yardım eden, yaratılmaya sebep olan, oldukca sevilen manasına da kullanılır.
Bu adları, Hazret-i İsa’ya, bu manalarla söyleyene müşrik denmez. Ona, üç tanrıdan biri yada tanrı denilmesi, hakiki bir söz değil, mecaz olur. İsa da, ebedidir. Her şeyi yoktan yaratır diyen Hristiyanlar, ehl-i kitap değildir, kestikleri yenmez. Hazret-i İsa’yı sevdiklerinden dolayı, istediklerinin yaratılmasına sebep olmaları için putlara, heykellere yalvaran Hristiyanlar ehl-i kitaptır. Ehl-i kitabın hepsi de kâfirdir. (Hindiyye)
Dinsizin kestiği
Sual: Dinsizlerin kestiği hayvan yenir mi?
CEVAP
Yenmez.
Müslüman kasaptan alınan bir etin, iyi mi kesildiği bilinmiyorsa, helal olmak ihtimali var ise, [yani, kesenler Müslüman ve dinsiz karışıksa], yiyecek caiz olur. (Mizan-ül-kübra, Hadika, Berika, Mezahib-i erbea, Yaşam-ül hayvan)
Sual: Kesmeyip de, bir yerine bıçak saplayarak, alnına vurarak yada boğarak yada ilaçlayarak, elektrikleyerek öldürülen kara hayvanları yenir mi?
CEVAP
Hayır, bu şekilde ölen hayvan leş olur. Bu tarz şeyleri yiyecek haram olur.
Tüfekle vurmak
Sual: Kaçan sığırı, koyunu, tavuğu tüfekle, tabancayla vurunca yiyecek caiz midir?
CEVAP
Hayır, caiz olmaz. Şu sebeple sığır, koyun, tavuk, av hayvanı değildir. Tüfekle vurulursa, ölmeden ilkin kesmek gerekir. Kesilmezse yenmez. (Bedayi)
Sual: Hayvanı kesmeden şoklamanın dinen mahzuru var mı?
CEVAP
Şoklamak uygun değil fakat kesilince haram olmaz. Canı varken, şu demek oluyor ki ölmeden ilkin kesilirse yenir. Şoklamanın yiyecek açısından mahzuru olmaz.
Sual: Nefes borusu ve şah damarı kesilmese, başka damarı kesilip azca oranda kan aksa, bu hayvanın eti yenir mi?
CEVAP
Yenir.
Sual: Kurbanlık koyuna taksi çarpıp kan akarak öldü. Eti yenir mi?
CEVAP
Yenmez. Ölmeden ilkin kesilse idi yenirdi.
Sual: Kurşun attığım keklik, yaralanıp önüme düştü. Bıçak olmadığı için, kellesini kopardım. Yiyecek caiz mi?
CEVAP
Kurşunla kan çıktıysa caiz olur.
Sual: İsviçre’de hayvanı bayıltıp kesiyorlarmış. Yiyecek caiz mi?
CEVAP
Evet.
Sual: Haram olarak ensesinden kesilen hayvanı yiyecek caiz mi?
CEVAP
Evet.
Sual: Hanımefendiler hayvan kesebilir mi?
CEVAP
Evet, bayanlar da hayvan kesebilir, mahzuru yoktur. Genel anlamda hayvan kesimi güç kuvvet istediği için bayanlar büyük baş hayvan kesemezler. Tavuk, kaz benzer biçimde hayvanlarıysa rahatça kesebilirler.
Yurt haricinde et yiyecek caiz mi?
Sual: Hristiyan ülkelerde, kasaptan et alıp yiyecek caiz olur mu?
CEVAP
Evet, caizdir. Kimin kestiği, iyi mi kestiği bilinmeyince, Müslüman yada Ehl-i kitap karışık olan her ülkeden et alıp yiyecek caiz olur.
Kendi dilleriyle de olsa Tanrı’ın adıyla kesiyorlarsa yiyecek caiz olur. Yahudiler Tanrı’ın adıyla kesiyorlar. Yahudi’nin kestiği yenir. Hristiyanların iyi mi kestiği bilinmiyorsa, bilinmediği için gene yenir. Şâfiî mezhebinde hayvanı keserken Besmele çekmek koşul olmadığı için, Besmeleyle kesilmediği malum yerlerde Şâfiî mezhebini öykünmek edilerek alınan et yenebilir.
Tanrı’tan başkası adına kesilen hayvan
Sual: Falanca zat beldemize geldi diye, ona saygı yada şükür için, Besmeleyle kesilen hayvanın eti yenir mi?
CEVAP
Yolcusu yada sevilmiş olduğu saydığı kimse ulaşınca, luk yada o insan için saygı hayvanı yada şükür hayvanı kesmek caiz değildir. Yolcu gelmeden yada ulaşınca adak edilir ve adak olarak, şu demek oluyor ki Allahü teâlâ için kesilir, etleri fakirlere yedirilir. Zenginler yiyemez. (S. Ebediyye)
Hayvan, Tanrı’ın adıyla kesildiği için eti haram olmaz. Fakirlere yedirmek gayesiyle de olsa, gelen kimsenin adı söylenerek yada İsa aleyhisselam adıyla, Muhammed aleyhisselam adıyla denilerek kesilirse, bu şekilde hayvanın eti yenmez. Bir âyet-i kerime meali:
(Tanrı’tan başkasının adıyla kesilmiş olan hayvanın etini yiyecek haramdır.) [Enam 145]
Birinci örnekte, hayvan Tanrı adıyla kesiliyor, fakat niyet bozuktur, gelen zata saygı için kesiliyor. İkinci örnekte ise, niyet muntazam olsa bile, Tanrı’ın ismiyle değil de, başkalarının ismiyle kesildiği için, o et yenmez.
Yaralı hayvanı kesmek
Sual: Kurdun yaraladığı koyun, ölmek üzereyken kesilirse eti yenir mi?
CEVAP
Evet, Besmeleyle boğazından kesilirse yenir. (Hindiyye)
Diri hayvandan koparılan et
Sual: Kurdun canlı koçtan kopardığı kuyruğu yiyecek caiz olur mu?
CEVAP
Caiz olmaz, şundan dolayı hadis-i şerifte, (Diri hayvandan koparılan et, leştir) buyuruldu. (Hindiyye)
Kurt koçu öldürmüşse, artık o hayvan leş olmuştur, yenmez. Ölmeden boğazından kesilirse yenir.
Besmelesiz kesilen hayvanın eti
Sual: Besmelesiz kesilen ve gayr-i müslimlerin kestikleri hayvanların eti yenir mi?
Yanıt: Kasten, şu demek oluyor ki bilerek Besmele çekmeden kesilen hayvanı ve besmelesiz tutulan av hayvanını, kitapsız kâfirlerin, mürtetlerin kestiği, avladığı hayvanı yiyecek haramdır. Bu şekilde tutulan balığı yiyecek haram değildir. Kesmeyip de, bir yerine bıçak saplayarak, ensesine ve alnına vurarak yada boğarak ya da ilaçlayarak, elektrikleyerek öldürülen kara hayvanları, leş olur. Bu tarz şeyleri yiyecek haram olur.
Kitaplı kâfirlerin, kendi kitaplarına bakılırsa ve kendi dilleri ile Allahü teâlânın adını söyleyerek kestiklerini, kadının, çocuğun ve cünüp olanın kestiğini yiyecek caizdir. Besmele çekmesi unutularak kesileni ve avlananı yiyecek caizdir. Şafii mezhebinde Besmelesiz kesileni yiyecek de caizdir. Maliki mezhebinde, Besmelesi unutulan da yenmez.
Besmele ile gönderilen av köpeğinin ve doğan kuşunun yakalayıp, ısırarak yaralayıp öldürmüş olduğu av hayvanı yenir. Diri getirdikleri av hayvanını kesmek lazımdır. Köpeğin, yaralamayıp boğduğu ve yaralayıp etinden yediği av, yenmez.