Sual: Bir malı beğendirmek gayesiyle yemin etmekte sakınca var mıdır?
CEVAP
Doğru da olsa, alışveriş yaparken yemin etmemelidir! Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Malını, yemin ederek beğendirene kıyamette acıma edilmeyecektir.) [Müslim]
(Alışverişte “Vallahi bu şekilde, billahi öyleki değildir” diye yemin edenlere ve sanatkârdan, “Yarın gel, diğer gün gel” diye sözünde durmayanlara yazıklar olsun!) [Deylemi]
(Yalan yemin ile mal oldukca satılsa da bu şekilde kazancın bereketi olmaz.) [Buhari]
(Alıcı ile satıcı birbirine doğru söyleyip, tembih edince, kazançları verimli olur, malın kusurunu gizleyip, yalan söyledikleri vakit bu bolluk kalkar.) [Buhari]
(Alışverişte oldukca yemin etmek, malın bereketini giderir.) [Müslim]
(Bir vakit gelecek ki, insanoğlu, yalnız malın, paranın gelmesini düşünüp, helalini, haramını düşünmeyeceklerdir.) [R. Nasıhin]
Malını müşteriye gösterirken tüccarın Tanrı demesi, Kelime-i tevhid okuması günahtır. Bu tarz şeyleri para kazanmaya alet etmek olur. (El-İhtiyar)
(El-İhtiyar) kitabındaki bu ifadeden, müşteri çekmek gayesiyle dükkanına dini levhalar asmak da, dini ticarete alet etmek olacağı anlaşılmaktadır. Hele dinden imandan habersiz kimselerin bu hareketi, din istismarı olur.
Akıllı, ahiretin sonsuz kazancını dünyanın geçici kârı ile değiştirmez. Tüm iyiliklerin, dinin emirlerine uymakta ve yerine getirmekte bulunduğunu bilir.
Sual: Pazarcılıkta yemin edince, bir itimat meydana geliyor. Satış daha oldukca oluyor. Doğru olarak yemin etmenin mahzuru var mıdır?
CEVAP
Doğru da olsa, oldukca yemin etmek, Allahü teâlânın ismine ve yemine kıymet vermemek olur. Bunlara kıymet vermeyerek yemin etmek, oldukca çirkindir. Mal satmak için Tanrı’ın adını alet etmemelidir. İki hadis-i şerif:
(Satışlarda oldukca yemin etmekten sakının! Fazlaca kazansanız da, perişan olmuş olursunuz.) [Müslim]
(Yemin, malı sattırırsa da, malın bereketini kaldırır.) [Buhârî, Müslim]
Demek ki oldukca kazanmak değil, malın verimli olması önemlidir. Bolluk, azca malın oldukca faydası olması, oldukca işe yaraması anlamına gelir. Hele yalan yere yemin edilirse ve hile yapılırsa daha oldukca tehlikelidir. İki hadis-i şerif:
(Malını yalan yeminle satan hiç kimseye, âhirette acı azap vardır.) [Müslim]
(Ticarete hıyanet karışınca, bolluk gider.) [İhya]
Tartıda hile yapmak da büyük günahtır. Bir âyet-i kerime meali:
(Verirken noksan, alırken fazla ölçenlere acı azaplar yapacağım.) [Mutaffifin 1]