Sual: Bir müslümanın öteki müslüman üstündeki hakları nedir?
CEVAP
Müslüman, öteki müslüman kardeşini minimum kendisi kadar düşünür. Kendisine yapılmasını uygun görmediği şeylerin başkalarına da yapılmamasını ister. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Kendisi için sevdiğini, din kardeşi için sevmeyen kâmil mümin olması imkansız.) [Buhari]
Müslüman, başkalarına güzel nasihat verir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Siz, din kardeşinizin aynasısınız. Onda gördüğünüz lekeyi siliniz!) [Ebu Davud]
Müslüman, her insanın gönlünü hoş etmeye, üzüntüsünü gidermeye çalışır.
Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Bir mümini sevindireni, Allahü teâlâ kıyamet günü sevindirir.) [İbni Mübarek]
(Bir kimsenin üzüntü ve sıkıntısını gidereni yada bir mazluma yardım edeni, Allahü teâlâ yetmiş üç kere mağfiret eder.) [Harâiti]
(Tanrı indinde en makbul amel, bir mümini sevindirmek, kederini gidermek, borcunu ödemek yada karnını doyurmaktır.) [Beyheki]
Müslüman, baştan sona yararlı kimse anlama gelir. O halde, öteki müslümanlara elinden gelen yardımı yapmalıdır! Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Şu iki şeyden daha kötüsü yoktur: Tanrı’a şirk koşmak ve Onun kullarına zararı dokunan olmak. Şu iki hasletten de daha üstünü yoktur: Tanrı’a inanç etmek ve Onun kullarına yararlı olmak.) [Deylemi]
(Din kardeşinin işini bir süre takip eden kimse, o işi görsün yada göremesin, iki aylık itikâftan daha fazlaca sevap alır.) [Hakim]
Peygamber efendimiz, (Mazlum da, zalim de olsa din kardeşinize yardım ediniz) buyurunca, (Ya Resulallah zalime iyi mi yardım ederiz?) dediler. Sonucunda buyurdu ki:
(Onun zulmüne engel olmak suretiyle yardım etmiş olmuş olursunuz.) [Buhari]
Bir kimse, müslümanlara her gün yakarma ederse, makbul insan olur. Namaz kılan mümin tehiyyatta salih kullara yakarma etmektedir. Onun için namaz kılmayan kimse, müminleri bu duadan yoksun bırakmaktadır.
Aksırınca (Elhamdülillah) demeli, bunu duyan Müslüman da, (Yerhamükellah) demeli. (Tanrı sana rahmet etsin) anlama gelir. Üçüncü biri var ise (Yehdînâ ve yehdîkümullah) demelidir. Bu da, (Tanrı bizlere ve size hidayet versin!) anlama gelir. Üçüncü bir kimse yoksa, aksıran yanıt olarak aynı şeyi söylemelidir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Aksırınca “Elhamdülillah” diyen göz ağrısı görmez.) [Taberani]
İnsanların haklı işlerinde araç olmak, onlara yardım etmek, olanak nispetinde gereksinimlerini görmekte fayda vardır. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(İnsanlardan bana gelip gereksinim talebinde bulunanlar oluyor. O anda yanımda bulunanlar, onlara yardım etmeli ki, ecir kazansınlar. Allahü teâlâ, sevilmiş olduğu şeyi peygamberlerin eli ile verir.) [Müslim]
(İhtiyaçları için bana gelenlere, siz de destek olun! Ben yapmayı murad ettiğim şeyleri, siz değerli ziyaretçilerimizin araç olup, ecir kazanmanız için birazcık geciktiririm.) [Nesai]
(Dil ile meydana getirilen yardımdan daha faziletli bir sadaka olması imkansız. Aracı olmak yardımıyla kan davası önlenir, çıkar sağlanır ve zararın önüne geçilmiş olur.) [Harâiti]
Müslümanlara yapılacak iyiliklerin en büyüklerinden biri de slm vermektir.
Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Allahü teâlâya vallahi billahi ki, mümin olmadıkça Cennete giremezsiniz. Birbirinizi sevmedikçe de mümin olamazsınız. Size bir amel bildireyim onunla birbirinizi seversiniz: Aranızda selamı yayınız!) [Müslim]
(Abdeste devam et ve güzel abdest al ki, ömrün uzasın. Karşılaştığın her insana slm ver ki, hasenatın çoğalsın! Evine girince, ev halkına slm ver ki, evin iyiliği ve bereketi artsın!) [Harâiti]
Slm vermek sünnet, almak farzdır. Slm almayan müslümana melekler fazlaca şaşkınlık eder. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Slm verip müsafeha eden iki müslümanın arasına yüz rahmet iner. Bunun doksanı, ilkin slm verip elini uzatana, onu ise ötekine verilir.) [Bezzar]
Bir kimse selamsız, izinsiz girince, Resul-i ekrem efendimiz buyurdu ki:
(Geri dön, slm ver, sonrasında içeri gir.) [Ebu Davud]
Müslümanın görevleri
Sual: Müslümanın kaç çeşit görevi vardır?
CEVAP
Üç çeşit görevi vardır:
1- Kişisel görevi:
Her Müslüman, kendini iyi yetiştirmesi, sağlıklı, edepli, iyi huylu olması, ibadetlerini yapması, ilim ve güzel terbiye öğrenmesi, helal lokma kazanmak için emek vermesi kişisel görevidir.
2- Aile içindeki görevi:
Eşine, ana-babasına, çocuklarına, kardeşlerine olan haklarını yerine getirmesi aile içindeki görevlerindendir.
3- Toplumdaki görevi:
Komşularına, hocalarına, öğrencilerine, ailesine, emrinde olanlara, hükümete ve devlete, tüm vatandaşlara, dini ve milleti başka olanlara karşı görevleridir.
Her insana iyilik etmesi, eli ile, dili ile kimseyi incitmemesi, hiç kimseye zarar vermemesi, hıyanet etmemesi, her insana yararlı olması, devlete, kanunlara karşı isyan etmemesi, her insanın hakkını ödemesi toplumdaki görevlerindendir.
Sual: Bir müminin başka bir mümin üstünde hakkı var mıdır, var ise nedir?
Yanıt: Müminin mümin üstünde yedi hakkı vardır:
1- Davetine gitmek. 2- Hasta olunca ziyaretine gitmek. 3- Cenazesine gitmek. 4- Tembih etmek. 5- Slm vermek. 6- Bir zalimin elinden kurtarmak. 7- Aksırdıkta Elhamdülillah diyince, Yerhamükellah demek.
Bir önceki yazımız olan Mürüvvet başlıklı makalemizde muruvvet hakkında bilgiler verilmektedir.