Sual: Hastayı ziyaret farz mıdır?
CEVAP
Hasta ziyareti sünnettir. Hastanın bakacak kimsesi yoksa vacib-i kifaye olur. Hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki:
(Müslümanın, Müslüman üstünde beş hakkı vardır: Selamını almak, hastalanınca ziyaret etmek, cenazesine gitmek, davetine icabet etmek, aksırıp da elhamdülillah söylediği vakit, yerhamükallah anlama gelir.) [Müslim]
(Biriyle dost olunca, kimliğini öğren! Hasta olursa ziyaretine, ölürse cenazesine gidersin.) [Beyheki]
(Hasta ziyareti için bir mil, iki kişinin arasını düzeltmek için iki mil, Tanrı için dost edindiğin birini ziyaret için üç mil uzakta da olsa git!) [İbni Ebi-d-dünya]
(Allahü teâlâ birine, (Ben hastalandım, beni ziyarete gelmedin) buyurur. O kimse, (Ya Rabbi, seni iyi mi ziyaret edeceğimi bilmiyorum) diyince de, (Falanca Müslüman hastalandığında, ziyaret etseydin, beni bulurdun) buyurur.) [Müslim]
(Bir hastayı ziyaret edenin kefili Tanrı olur.) [Hâkim]
(Şunlar komşu haklarındandır: Hastalanırsa ziyaret etmek, ölünce cenazesine gitmek, borç isterse vermen, fukara düşerse her yerde söylememek, güzel bir şeye kavuşursa kutlama etmek, başına bir musibet gelirse teselli etmek, evini onun evinden yüksek yapmamak, komşuya da verilmezse meydana getirilen yemeğin kokusunu ona duyurmamak.) [Cami-üs-sagir]
(Hasta ziyaretinin muhteşem olması, elini hastanın yüzünün yada elinin üstüne koyması ve halini sormasıyladır. Aranızdaki selamlaşmanın muhteşem olması da müsafeha etmekledir.) [İ. Mace, İ. Ahmed]
(Hastaları ziyaret ediniz. Yakarma etmelerini isteyiniz. Şüphesiz hastaların duası makbul, günahları da affedilmiştir.) [Deylemi]
(Hastaları ziyaret etmenin, cenazeleri uğurlamaktan daha büyük sevabı vardır.) [Deylemi]
(Kim bir hastayı ziyaret ederse, dönünceye kadar Aden bahçesi içerisindedir.) [Müslim, Tirmizi, İ. Ahmed]
(Sünnet uygun abdest alıp, hasta olan Müslüman kardeşini, Tanrı rızası için ziyaret eden yetmiş senelik yol mesafesi olan Cehennemden uzaklaşır.) [Ebu Davud]
(Hastaları da ziyaret edin.) [Buhari]
(Hasta ziyareti güzel iştir.) [Taberani]
(Hasta bir Müslümanı sabah ziyaret edene, akşama kadar; akşam ziyaret edene ise sabaha kadar yetmiş bin melek yakarış ve istigfar eder. Cennette de kendisine bir bahçe verilir.) [Tirmizi]
(Hastayı ziyaret edene, 70 bin melek, ertesi gün aynı vakte kadar istigfar eder.) [Şirazî]
(Hasta ziyaretine giden kimse, Allahü teâlânın rahmetine girer, onun yanında oturunca da bu rahmete gömülmüş olur.) [Beyheki, İ Ahmed]
(Sırf Tanrı rızası için, arkadaşını yada bir hastayı ziyaret eden için, Allahü teâlâ buyurur ki: Ne güzel ettin. Cennette kendine bir köşk hazırlamış oldun.) [Buhari]
(Bir hastayı ziyaret edip, yanında bir miktar oturan Müslümana, bir an günah işlenmemiş bir senelik amel sevabı verilir.) [Ebu Nuaym]
(Hastayı ziyaret üç günden sonradır. Ziyareti de seyrek yapın! Dalgınsa ziyaret gerekmez.) [Deylemi]
(Hastayı ziyaret eden kimse, müsafeha etsin ve elini hastanın alnına koyup, halini sorsun ve onun için şifa ve uzun yaşam dilesin, ondan yakarış da istesin. Şu sebeple hastanın duası meleklerin duası gibidir.) [Beyheki]
(Bir günde şu beş şeyi meydana getiren Aden ehli olur: Hastayı ziyaret eden, cenazeye giden, Cuma günü oruçlu olan, Cumaya giden ve sadaka veren [Ebu Ya’la] [Cuma günü oruç tutmak isteyen, perşembe ile veya cumartesi ile beraber tutmalıdır!]
Peygamber efendimiz, ziyaretçiye oldukça sevap verildiğini bildirince, oradakiler, hastaya da sevap olup olmadığını sordular. (Hastaya kat kat daha oldukça sevap verilir) buyurdu. (Taberani)
Biri hastalanınca derhal ziyarete gidilmez. Sık sık gitmek de doğru değildir. En fazla iki günde bir gidilebilir.
Ziyarete yeni elbise ile değil, her gün giyindiği elbise ile gitmelidir! Hastanın başucunda değil, ayakucunda oturmayı tercih etmelidir!
Hastanın yüzüne bakmayıp, sağa sola bakmak yada önüne bakmak uygun olmadığı şeklinde, sürekli olarak hastanın yüzüne bakmak da uygun değildir.
Hastanın yanında asık suratla durmamalıdır! Güzel şeylerden bahsetmeli, iyileşmesi için yakarış etmelidir!
Peygamber efendimiz, bir hastayı ziyaret edince, (Bir şeyin yok, inşaallah bu rahatsızlığın, günahlarını temizler) buyururdu. (Buhari)
Ziyarette hastanın yanında oldukça oturmak, uygun değildir. Peygamber efendimiz, (Hasta ziyaretini kısa tutmak sevabdır) buyurdu. (Bezzar)
Hasta da, halinden şikâyet etmemeli! Bir hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Sadakayı gizli saklı veren, musibetini gizleyen, halini Tanrı’a arz eden için, Allahü teâlâ buyurur ki: Kulum verdiğim belaya sabretti. Ziyaretçilere beni şikâyet etmedi. Ben de onun vücudunu daha sağlıklı kılarım. Günahsız olarak iyileşir. Ölürse rahmetime kavuşur.) [Taberani]
Hasta hâlinden şikâyet etmediği şeklinde, “Beni ziyarete gelmiyorlar” diye de şikâyet etmemeli! Kendisini ziyarete gelmeyenin bir mazeretinin olabileceğini düşünmeli, ona suizan etmemeli, küsmemeli!
Sual: Hasta ziyaretine giderken çiçek götürmek hristiyan âdeti midir?
CEVAP
Mubah işlerde gayrı müslimlerin âdetine uymak günah olmaz. (Hadika) Ziyarete giderken çiçek götürmek günah değildir. Hadis-i şeriflerde, (Kime güzel kokulu çiçek ikram edilirse reddetmesin, onu alıp koklasın) ve (Kırmızı gülü koklayıp da bana salevat getirmeyen, bana eziyet etmiş olur) buyuruldu. (Şir’a)
Sual: Bir dost, hastalığında kendisini ziyaret edemediğim için bana darılıp küsmüştür. Hastayı ziyaret etmek farz mı?
CEVAP
Hasta ziyareti sünnettir. Hastanın kimsesi yoksa vacip olur. Sünnet olan hasta ziyaretini yapmayana küsmek haramdır. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Müslümana, üç günden fazla dargın duran, Cehenneme gider.) [Nesai]
Sual: Hasta ziyaretinde nelere dikkat etmek gerekir?
CEVAP
Hastanın yanına Euzü besmele ile slm vererek girmeli, mümkünse sağ tarafına oturmalı, yakarış etmek için hal ve hatırını sormalı, bir ihtiyacı olup olmadığını sormalı, var ise destek olmalı. Ona da duyurmak için Kelime-i şehadet söylemeli. Yanında fazla oturmamalı. Eğer ısrar ederse birazcık daha oturulabilir. Ayrılırken de hayırlı âcil şifaya ulaşması için yakarış etmelidir.
Sual: Hasta olan birini ziyarete gidildiğinde ne yapmalı, nelere dikkat etmeli, iyi mi hareket etmelidir?
Yanıt: Bir hastanın ziyaretine gidildiği vakit, kapıya varınca, içeri girmeye müsaade istemeli, izin almalı. İzin verilirse besmele ile girmeli, mümkünse hastanın sağ tarafına oturmalı, içeri girince slm vermeli, hastanın hâl ve hatırını sormalı. Hastalığına bir ilaç yada tavsiye edilecek bir hekim biliniyorsa söylemeli. Kelime-i şehadet getirerek ona duyurmalı ve acil şifalar dilemeli. Hastanın yanında fazla oturmamalı. Bir ihtiyacı var ise yapmalı. Ayrılırken kendisine acil sağlık bulması için yakarış etmeli.
Sual: Bakıcısı olsun yada olmasın her hastayı ziyaret etmenin hükmü aynı mıdır?
Yanıt: Bakıcısı bulunan hastayı ziyaret etmek sünnettir. Kimsesi yok ise, yoklamak vacip olduğu Mişkât hâşiyesinde yazılıdır.