CEVAP
Tebessüm etmek, güler yüzlü olmak fazlaca iyidir. Kahkahayla gülmek mekruhtur. Birkaç hadis-i şerif meali:
(Eğer Aden ve Cehennemi görseydiniz, azca güler fazlaca ağlardınız.) [Müslim]
(Eğer benim bildiklerimi bilseydiniz, azca güler fazlaca ağlardınız.) [Buhari]
(Çok gülmek kalbi öldürür ve müminin kıymetini düşürür.) [Tirmizi]
(Allahü teâlânın kendinden razı olup olmadığını bilmeden kahkahayla gülene şaşılır.) [E. Nuaym]
(Mescidde gülmek, kabirde karanlıktır.) [Deylemi]
Bir âyet-i kerime meali:
(Azca gülsünler, fazlaca ağlasınlar!) [Tevbe 82]
Resulullah, Hazret-i Mikail’in gülmeyişinin sebebini Hazret-i Cebrail’e sual eder. O da,(Cehennem yaratıldığından beri asla gülmemiştir) yanıtını verir. (İ. Ahmed)
Çok gülenin heybeti azalır, fazlaca latife icra eden hafife alınır. (Hazret-i Ömer)
Ömrümde bir kez güldüm, ona da pişmanım. (İmam-ı a’zam)
Dört şey, mümini gülmekten alıkoymalıdır: Âhiret işleri, geçim derdi, günahların verdiği sorun, musibetlerden gelen elem. (Yahya bin Muaz)
Hasan-ı Basri hazretleri de, kahkaha ile gülen bir gence, (Oğlum, Sıratı mı geçtin yada Cennete gideceğine dair bir garantin mi var da bu şekilde gülüyorsun?) buyurmuş, O gencin de tekrar boş yere güldürmüş olduğu görülmemiştir.
Üç şey kalbi katılaştırır:
1- Şaşılacak bir şey olmadan gülmek,
2- Acıkmadan yiyecek,
3- Gereksiz konuşmak.
Şu beş şeyi de düşünen kahkaha ile gülemez:
1- İşlediği günahları düşündükçe, kaygı içinde olur, gülemez.
2- Yapmış olduğu iyi amellerin kabul bulunduğunu bilmeden, gülmesi doğru olmaz.
3- Acaba gelecekte neler yapar, akıbeti iyi mi olur diye düşünen kimse, kaygı içinde olur.
4- Aden ve Cehennemden hangisine gideceğini bilmeyenin üzülmesi gerekir.
5- Acaba, Allahü teâlâ kendisinden razı mı, yoksa kendisine dargın mı?
Bu tarz şeyleri düşünen, kahkaha ile iyi mi gülebilir? (Tenbih-ül-gafilin)
Çok gülmek ayıptır, mahşer için kayıptır.
Hüzünlenmek
Sual: Hüzünlenmenin dindeki yeri nedir?
CEVAP
Hüzün, gam, üzüntü, sorun, üzülme anlamına gelir. Bir Müslümana gelen her sorun, her üzüntü günahlarına kefaret olur. Birkaç hadis-i şerif meali şöyledir:
(Dünyada hüznü uzun olanın âhirette rahatı fazlaca olacaktır.) [Müslim]
(Günahları fazlaca olup da, onlara kefaret olacak amelleri olmayan kimsenin müptela olduğu hüzünler, günahlarına kefaret olur.) [İ. Ahmed]
(Dünyadaki musibetler, hastalıklar ve hüzünler [günahlara] karşılık olur.) [İ. Cerir]
(Cenaze namazını kıl, bir ihtimal bu sana hüzün verir. Hüzünlüler Kıyamette, Tanrı’ın gölgeliklerinde bulunurlar ve hayra haiz olurlar.) [Hâkim]
(Bir mümine gelen bitkinlik, ağrı, kaygı, hüzün, gam, eza yada onun ayağına batan bir diken bile, günahlarına kefaret olur.) [İ. Hibban]
(Hüzünlü, gönlü kırık kimse, Tanrı’ın himâyesine girer, her türlü hayra mazhar olur.) [İbni Asakir]
(Kalb yada gözde olan hüzün rahmanîdir, ele ve dile çıkarsa şeytanîdir.) [Ebu Nuaym]
(Hüzünlü kimse, Kıyamette Arş’ın gölgesinde bulunacak ve her hayra mazhar olacaktır.) [Hâkim]
(Kıraati en güzel olan, Kur’anı hüzünlü okuyandır.) [Taberanî]
Resulullah, (Hüzünlü olmak, kalbin anahtarıdır) buyurunca, (Hüzün iyi mi elde edilir?) diye soruldu, (Aç ve susuz kalmakla) diye yanıt verdi. (Taberanî)
Demek ki, oruçlu olmak da hüzne sebep oluyor. Hüznü gerektirecek işleri aramalıdır.