İhram, iki parçalı bez olup, iple bağlanmaz, düğümlenmez ve kancalı iğne ile tutturulmaz. Hac, umre, tecim yada herhangi bir şey için uzaktan gelenlerin, mikât denilen bölgeleri, ihramsız geçerek, Mekke-i Mükerreme Haremi’ne girmeleri haramdır. Geçenin, geri mikâta gelip ihrama girmesi lazımdır. İhrama girmezse, kurban kesmek lazım olur. Mikât denilen bölgeler ile, Harem-i Mekke arasına Hil denir. Mikâttan geçerken, bir iş için Hil’de kalmaya niyet edenlerin ve Hil’de oturanların, hacdan başka niyet ile ihramsız hareme girmeleri caizdir. Mikât yerlerini geçerken, niyet ederek ve telbiye yaparak, usulü ile, ihrama girilir. Mikât yerinden ilkin, hatta kendi memleketinde de giymek caiz ve daha iyidir.
İhram giyene yasak olanlar
İhrama giren hiç kimseye ihramlı bulunmuş olduğu sürede (ihramdan çıkıncaya kadar) öteki zamanlarda helal olan bazı eylem ve davranışları yapması yasak olur. İşte bunlara ihram yasakları denir.
Bu yasaklar şunlardır:
1- Saç yada sakal tıraşı olmak, bıyıkları kesmek.
2- Kasık ve koltuk altı kıllarını yolmak yada tıraş etmek.
3- Vücudun öteki yerlerindeki kılları koparmak yada kesmek
4- Tırnak kesmek.
5- Vücuda yada ihrama (hanımefendiler elbiselerine) güzel koku sürmek, kokulu sabun kullanmak.
6- Giyim eşyası olarak hazırlanmış (dikilmiş yada örülmüş) şeyleri giymek. Düzgüsel şekilde giymeksizin, palto, pardösü, gömlek ve aynı giyim eşyasını omuza almak yada bu tarz şeyleri yatarken baş açıkta kalmak şartı ile üstüne örtmek yasak değildir.
7- Başını ve yüzünü örtmek, takke bere giymek yada başa sarık sarmak.
8- Eldiven, çorap yada topukları kapalı ayakkabı giymek. Giyimle ilgili yasaklar bir tek erkeklere aittir. Hanımlar düzgüsel elbiselerini giyerler, ihram süresince, bir tek yüzlerini örtmezler.
9- Eşeysel ilişki yada öpüşmek, oynaşmak, şehvetle tutmak…. şeklinde eşeysel ilişkiye götürmüş olan davranışlarda bulunmak.
10- Şehevi duyguları tahrik edici şeyleri konuşmak.
11- Tâ’attan ayrılıp, haram fiilleri yapmak.
12- Başkaları ile tartışmak, kavga etmek, sövmek, fena söz ve davranışlarla gönül kırmak.
13- Eti ister yensin ister yenmesin her türlü kara avını avlamak.
14- Avcıya avını göstermek yada avlanmak mevzusunda destek olmak.
15- Av hayvanlarına zarar vermek.
16- Harem bölgesinde kendiliğinden çıkan ot ve ağaçların koparılması, ister ihramlı, ister ihramsız hepimiz için yasaktır.
17- Hatmi ile başını yıkamak.
18- Hamama girmek.
19- Kendi üstünde bulunan biti öldürmek ve öldürmek için göstermek.
Bu tarz şeyleri bilerek yada bilmeyerek, unutarak yapanlara, kurban, sadaka cezaları lazım olur. Ceza olarak kesilen kurbanın etinden sahibi yiyemez. İfrad hacda bir kurban gerektirme ettiren suçu, kârin hacı işlerse, biri umre için, iki kesmesi lazımdır.
İhramlıya yasak olmayanlar
İhramlıya yasak olmayanlar şunlardır:
1- Başına dokundurmamak şartı ile, herhangi bir şeyin altında ve gölgesinde oturmak. Şemsiye kullanmak.
2- Yıkanmak, kokusuz sabun kullanmak.
3- İhram örtülerini yıkamak yada değişiklik yapmak.
4- Kıl koparmadan kaşınmak, gözde biten kılı yada kırılmış tırnağı koparmak.
5- Diş fırçalamak, sürme çekmek.
6- Diş çektirmek, kan aldırmak, iğne vurulmak, yara üstüne sargı sarmak.
7- Güzel koku satan dükkanda oturmak yada güzel koku satın almak.
8- Yüzük, kol saati takmak ve tabanca taşımak, bele dönem, para kesesi, kemer bağlamak, omuza çanta asmak.
9- Kollarını giymeden palto yada ceket şeklinde dikilmiş bir elbiseyi omuzlarına almak.
10- Yorgan, battaniye yada herhangi bir örtü ile yüz ve baş hariç, vücudun öteki kısımlarını örtmek.
11- Balık vb. su ürünlerini avlamak.
12- Kendi emri olmadan, ihramsız şahıs tarafınca avlanan kara avının etinden yiyecek.
13- Karga, çaylak, yılan, akrep, fare, sinek, karınca, pire, arı, kene, keler, kelebek, kaplumbağa şeklinde av hayvanı olmayan hayvan yada haşerelerle, kuduz ve saldırgan köpek, kurt ve kaplan şeklinde yırtıcı hayvanları öldürmek.
14- Pire, her türlü sinek, başkasının üstünde bulunan biti, fare, yılan, akrep, kurt, çaylak şeklinde zararı dokunan ve insana hücum eden hayvanları öldürmek.
15- Terlik şeklinde üstü açık ayakkabı giymek.
16- Bit ölmemek ve saç dökülmemek suretiyle kaşımak.
17- Renkli ihram giymek.
18- Gusletmek.
19- Başı âdet olmayan şey ile [tas, tepsi] örtmek, paket şeklinde şeyler koymak.
20- İnsanların dikip yetiştirdiği sebze ve ağaçları koparmak.
21- Düşman ile dövüşmek.
22- Bayanların deriye değmemek suretiyle yüzlerini örtmeleri ve dikilmiş elbise, mest, çorap giymeleri, örtü altına ziynet eşyası takmaları caizdir.
Bir hacı, Arefe günü, öğle ezanından bayramın birinci günü, sabah namazı vaktine kadar olan süre içinde, Arafat’ta birazcık dursa yada ihramlı olarak Arafat’tan geçse yada ihramlandıktan sonrasında hasta olup uykuda iken, baygın sedye içinde yada başka bir şeyle taşınarak nüsükler yaptırılırsa veyahut ihrama girmeden ilkin, hasta olan, bayılan yerine başkası ihrama girip, bu uyanmadan, ayılmadan ilkin, o bunun yerine de nüsükleri ek olarak yaparsa yada Arefe günü bulunduğunu bilmeyerek, Arafat’ta dursa, haccı sahih ve tavaf-ı kudum sakıt olur. O yerin Arafat bulunduğunu bilmek ve niyet etmek lazım değildir. O gün yada gece, Arafat’ta bulunmayan yada Arafat’tan geçmeyen hacı olmaz.
Hacda ihramlıya yasak olanlar
Sual: Hac için Mekke’ye gidenler, hac esnasında istedikleri şeklinde hareket edebilirler mi yoksa bazı şeyleri yapmaları yasak mıdır?
Yanıt: Hac için Mekke’ye gidip ihram giyen kimselere, bazı şeyleri yapmaları yasak olur. Sözgelişi, karadaki av hayvanlarını öldürmesi, dikilmiş elbise giymesi, bir yerini tıraş etmesi, kavga ve münakaşa etmesi, koku sürünmesi, tırnak kesmesi, adamın mest, ayakkabı giymesi ve başını örtmesi, hatmi ile başını yıkaması, eldiven, çorap giymesi, hamama girmesi, kendiliğinden çıkan ot ve ağaçların koparılması, kendi üstünde bulunan haşeratın öldürülmesi ve öldürmek için gösterilmesi caiz değildir. Bu tarz şeyleri bilerek yada bilmeyerek, unutarak yapanlara, kurban, sadaka cezaları lazım olur. Ceza olarak kesilen hayvanın etinden kendisi yiyemez. Müfrid hacda bir kurban gerektirme ettiren suçu, karin hacı işlerse, biri umre için, iki kurban kesmesi lazımdır.
İhramda iken pire, her türlü sinek, başkasının üstünde bulunan biti, fare, yılan, akrep, kurt, çaylak şeklinde zararı dokunan ve insana hücum eden hayvanları öldürmek, başını sabun ile yıkamak, nalın ve onun şeklinde üstü açık ayakkabı giymek, diş çıkartmak, bit ölmemek ve saç dökülmemek suretiyle hafifçe kaşınmak, renkli ihram giymek, gusül abdesti almak, başını dokundurmamak şartı ile, tavan, çadır, şemsiye altında gölgelenmek, başı âdet olmayan şey ile sözgelişi tas, sini ile örtmek, paket şeklinde şeyler koymak, beline dönem, kemer, para kesesi, kılıç, tabanca bağlamak, yüzük takmak, insanların dikip yetiştirdiği sebze ve ağaçları koparmak, düşman ile dövüşmek caizdir.
Bayanların başını örtmesi lazım olup, deriye değmemek suretiyle yüzlerini örtmeleri ve dikilmiş elbise, mest, çorap giymeleri, örtü altına ziynet eşyası takmaları caizdir.
Mekke’ye ihramsız girmek
Sual: Hac, umre yada tecim için Mekke’ye giden bir kimse, ihram giymek mecburiyetinde midir, ihramsız Mekke’ye gidilemez mi?
Yanıt: Hac, umre, tecim için yada herhangi bir şey için uzaktan Mekke’ye gelenlerin, mikat denilen bölgeleri, ihramsız geçerek, Mekke-i mükerreme Haremine girmeleri haramdır. Geçenin, geri mikata gelip ihrama girmesi lazımdır. İhrama girmezse, ceza olarak kurban kesmesi lazım olur. Mikat denilen bölgeler ile, Harem-i Mekke arasına Hil denir. Mikattan geçerken, bir iş için Hilde kalmaya niyet edenlerin ve Hilde oturanların, hacdan başka niyet ile, ihramsız Hareme girmeleri caizdir. Sözgelişi Cidde şehri Hildedir. Harem, Mekke-i mükerremeden birazcık daha geniş olup, hududunu İbrahim aleyhisselâmın diktiği taşlar göstermektedir. Bu taşlar, fazlaca kere yenilenmiştir. Mescid-i harama Harem-i Kâbe yada Harem-i şerif denir. Hac için, Hilde oturanlar Hilde, Harem-i Mekke’de oturanlar Haremde ihrama girer. Mikat yerlerini geçerken, niyet ederek ve telbiye yaparak, doğrusu komut olunan şeyi okuyarak, usulü ile, ihrama girilir. Mikat yerinden ilkin, hatta kendi memleketinde de ihramı giymek caiz, hatta daha iyidir. Hac aylarından ilkin giymek de caiz ise de, mekruhtur. Mekke ve Medine şehirlerine Haremeyn-i şerifeyn denir.
Bir önceki yazımız olan Haccın farzları başlıklı makalemizde farzlar hakkında bilgiler verilmektedir.