Hakkı ve sabrı tavsiye

Sual: Asr suresinde, (Asra yemin olsun, insan muhakkak zarardadır. Sadece, inanç edip salih amel işleyenler, bir de hakkı ve sabrı tavsiye edenler, zararda değildir) deniyor. Buradaki hak ve sabırdan kasıt nedir?
CEVAP
Ilkin şunu bildirelim. İmam-ı Şafiî hazretleri buyuruyor ki:
Kur’anda başka hiçbir sûre nazil olmasaydı kısa olan şu Asr suresi bile insanların dünya ve âhiret saadetlerini temine yeterdi. Zira bu sûre Kur’ân-ı kerîmin tüm ilimlerini içine alıyor.

Ebu Huzeyfe hazretleri bildiriyor ki:
Eshabı kiram birbirleriyle karşılaşınca Asr suresini okumadan ve slm vermeden ayrılmazlardı. (Taberani, Beyheki)

Bu surede, insanların ne olursa olsun hüsrana [zarara] uğrayacakları bildiriliyor, sonrasında da, inanç edenler, salih amel işleyenler, hakkı ve sabrı tavsiye edenler kural dışı ediliyor. Doğrusu ilkin imanın önemi bildiriliyor. Doğru imana haiz olmayan kurtulamaz. Doğru inanç Ehl-i sünnet itikadıdır. Sonrasında salih amel işleyenler buyuruluyor. Salih amel, Ehl-i sünnet âlimlerinin bildirdiği şekilde yakarma etmektir. Dört hak mezhepten birine uymaktır.

Hak; dinimizin bildirdiği hakikatler, şu demek oluyor ki İslamiyet’in tamamıdır.

Sabır; ibâdet etmekte ve günahtan kaçınmakta sebat sahibi olmaktır. Doğrusu Allahü teâlânın emirlerini yapmakta ve yasaklarından kaçmakta sabırlı olmaktır.

Hakkı ve sabrı tavsiye; emr-i maruf ve nehy-i münkerde bulunmak, bu tarz şeyleri yaparken gelecek sıkıntılara, fakirliğe, hastalığa ve her çeşit musibete sabretmektir.