Helal ve haram ne demektir kelimesinden önce tam olarak anlaşılabilmesi açısından dinin gayesine değinerek başlayalım. Dinde insanın korunması ve zarar görmemesi amaçlanır. Buradan anlayacağımız şey ise dinin her emri ve yasağının insanın yararına olduğunu bilmek gerekir. Din her emir ve yasaklarında insanın her iki cihanda da saadete kavuşmasını ister. İnsan dinde emredilip de yaptığı hiçbir şeyden zarar görmeyeceği gibi zarar görebileceği bir emir de verilmemiştir. İnsanın kötüye gitmemesi için Yüce ALLAH bir takım yasaklar koymuştur. İşte bu noktadan sonra din haram ve helal şeklinde bir çizgi çekmiştir. Bu çizgi o kadar incedir ki istediğiniz anda geçmek sizin elinizdedir. İşte bu açıklamadan sonra dilerseniz helal ve haram nedir? Bu konu üzerine biraz değinelim.
HELÂL NEDİR?
Helal, Allah’ın kullarına müsaade ettiği ve izin verdiği zararsız olan şeylerdir. Helalin en güzel taraflarından biri faydalı ve de temiz olmasıdır. İnsan dünya nimetleri içerisinden kendisine en zararsız ve yasak olmayanını almakla mükelleftir. Bunları yapmadığı takdir de helal yemiş, helal kazanmış ve helal yaşamış olmayacaktır.
HARAM NEDİR?
Haram ise yüce mevlanın kullarına kesin olarak yasakladığı ve uzak durmasını emrettiği şeylerin tamamıdır. Haram helalin tam tersidir. Çirkindir ve de hiçbir faydası olmayandır. İşleyen insana da sürekli olarak zarar verir.
Kur’an’da bu konuyla ilgili şöyle buyrulmuştur.
“Kendileri için nelerin helâl kılındığını sana soruyorlar, de ki: Bütün iyi ve temiz şeyler size helâl kılınmıştır.” (Mâida Sûresi : 4)
Hz. Peygamber de şöyle buyurur:
“Helâl Allah’ın Kur’an’da helâl kıldığı şey, haram ise, Allah’ın Kur’an’da haram kıldığı şeydir. Allah birçok haramlar koymuştur, sakın onları çiğnemeyin, koyduğu sınırı aşmayın.”
Ancak bu ikisinin arasında bir de şüpheli olan durumlar vardır. Bunları anlayabilmek ise ilim gerektirir. Örneğin haram ve helal açıktır. Ancak insan yaptığı şeylerden şüphe duyuyorsa harama düşmüş demektir. Bunu çokları bilmez. Bu yüzden Müslüman’ın daima tetikte olması gerekir. Kısaca bir örnekle belirtirsek. Yasak bir çobanın sürüsünü ekili bir tarlanın yanında otlatması gibidir. Yasağa düşmesi her an yakındır. Bu nedenle de mutlaka ve mutlaka uyanık olmak gerekir.
Bir önceki yazımız olan Recep Ayı-Recep-i Şerif başlıklı makalemizde Allahın ayı recep ayı, recep ayı ve recep ayı gece namazları hakkında bilgiler verilmektedir.